Dự thảo sửa đổi Hiến pháp Việt nam 1992

GS Ngô Bảo Châu

Cùng viết Hiến pháp

GS Đàm Thanh Sơn

Dự thảo sửa đổi Hiến pháp Việt nam 1992 đã gây nên sự chú ý rộng rãi

trong người dân. Trang Cùng viết Hiến pháp này ra đời nhằm tạo thêm

một không gian đối thoại cho tất cả những người quan tâm đến việc sửa

đổi Hiến pháp, để họ có thể cùng thảo luận về chủ đề này một cách

nghiêm túc và dân chủ.

Hiến pháp là đạo luật cơ bản của một quốc gia. Hiến pháp phải chứa

đựng những nguyên tắc làm nền tảng cho việc xây dựng thể chế chính

trị, tổ chức và vận hành của nhà nước, bảo vệ những quyền cơ bản của

người dân. Một bản hiến pháp tốt là bước đầu tiên để đảm bảo cho các

công dân cùng nhau xây dựng một cuộc sống hoà bình, tự do, một xã hội

dân chủ và công bằng, cái mà xét cho cùng, chính là lý do cho sự tồn

tại của mọi thiết chế xã hội. Tuy đều có hoặc đều dựa vào nền tảng

triết học này, hiến pháp của các nước đã ra đời trong những bối cảnh

lịch sử khác nhau, đã bị chi phối bởi những hệ thống quyền lợi, những

sức mạnh chính trị khác nhau, và rốt cuộc chúng đã có những dấu ấn

khác nhau lên lịch sử phát triển của mỗi nước. Để hiểu Hiến pháp 1992

và tham gia tích cực vào việc sửa đổi nó, thiết nghĩ cần tham chiếu

các bản Hiến pháp Việt nam đã từng có trước đó, cũng như những bản

Hiến pháp đã có dấu ấn trong lịch sử thế giới.

Cùng viết Hiến pháp sẽ đăng, hoặc đăng lại những bài viết phân tích về

những nội dung cụ thể của Dự thảo sửa đổi hiến pháp Việt nam 1992, về

bối cảnh ra đời, dấu ấn lịch sử của những hiến pháp quan trọng trên

thế giới, và sẽ đặc biệt quan tâm đến những yếu tố làm nên sức sống và

sức mạnh của một bản hiến pháp, như một hệ qui chiếu trong một thế

giới luôn luôn vận động, chứ không chỉ đơn thuần như một công cụ cho

công tác quản lý nhà nước.

Cùng viết Hiến pháp khuyến khích đối thoại giữa các tác giả, và với

độc giả. Cùng viết Hiến pháp đề cao tinh thần tôn trọng trong đối

thoại, tôn trọng người viết, tôn trọng người đọc, tôn trọng ngữ pháp

tiếng Việt. Cùng viết Hiến pháp khuyến khích tranh luận thẳng thắn dựa

trên lý lẽ và dẫn chứng, không lấy phẫn nộ làm phương pháp tranh luận,

không nhận đăng những ý kiến có tính qui kết vô căn cứ, có tính thoá

mạ, vu khống hoặc lạc đề.

Cùng viết Hiến pháp chủ trương hạn chế nội dung trong phạm vi những

vấn đề liên quan trực tiếp đến Hiến pháp và việc xây dựng một nhà nước

pháp quyền. Các vụ việc cụ thể nếu được nêu sẽ khoanh định dưới dạng

thức học thuật để nghiên cứu tính hợp lý và nhất quán của Hiến pháp và

pháp luật. Cùng viết Hiến pháp không tham gia vào việc bình luận, phán

xét đúng sai trong những vụ việc cụ thể.

Cùng viết hiến pháp ra đời ngày 1/2/2013 để tạo ra một không gian đối

thoại dân chủ về việc sửa đổi Hiến pháp, và sẽ được duy trì ít nhất

đến ngày 31/03/2013 để phục vụ việc đóng góp ý kiến vào bản dự thảo

sửa đổi Hiến pháp 1992. Chúng tôi hy vọng đây sẽ là bước khởi đầu tạo

điều kiện cho những đối thoại thẳng thắn về xây dựng nhà nước pháp

quyền ở Việt Nam.

Nhóm khởi xướng

Ngô Bảo Châu

Đàm Thanh Sơn

Nguyễn Anh Tuấn