Người nữ đã được tạo thành trong sáng tạo đầu tiên ?

NGƯỜI NỮ ĐÃ ĐƯỢC TẠO THÀNH TRONG SỰ SÁNG TẠO ĐẦU TIÊN KHÔNG?

VẤN NẠN: Xem ra người nữ đã không được tạo thành trong sự sáng tạo đầu tiên các vật.

1. Triết gia nói: “Đàn bà là đàn ông hụt” (De Gener. Ani. 2.3). Mà không cái gì hụt hoặc có tỳ vết ở trong sự người nữ đầu tiên. Vậy người nữ đã không được tạo thành trong sự sáng tạo đầu tiên.

2. Sự phục tùng và sự hạn chế là kết quả của tội, vì đã nói đối với người nữ sau khi phạm tội: “Ngươi phải tòng quyền chồng” (St. 3.16); và thánh Grêgôriô nói: “Ở đâu không có tội, ở đó có sự bằng nhau” (Moral 21.15). Mà người nữ tự nhiên ít mạnh mẽ và ít cao quý hơn đàn ông, vì “tác nhân luôn luôn khả kính hơn thụ nhân”, như thánh Augustinô nói nói (De Genesi ad Litt. 12.16). Vậy người nữ không được tạo thành trong sự sáng tạo đầu tiên của các vật trước khi phạm tội.

3. Các dịp tội có thể bị cắt đứt hết. Mà Thiên Chúa đã thấy trước người nữ có thể là dịp tội cho người nam. Vậy Thiên Chúa có thể đã không tạo thành người nữ.

TRÁI LẠI: Có lời ghi chép: “Đàn ông ở cô độc không hay. Ta hãy dựng nên cho y một người giúp đỡ giống hệt” (St. 2, 18).

TRẢ LỜI: Người nữ tất nhiên phải được tạo thành, theo lời Kinh thánh, để giúp đỡ người nam; hiển nhiên người nữ không phải là kẻ giúp đỡ trong những công việc khác, như một số người nói, vì người nam một cách hữu hiệu hơn được người nam khác giúp đỡ trong công việc khác, nhưng là kẻ giúp đỡ trong việc sinh sản. Điều này được sáng tỏ, nếu chúng ta quan sát thể cách sinh sản được thực hành trong các sinh vật khác nhau. Một số sinh vật không chiếm hữu tại sự năng lực sinh sản được sinh sản bởi tác nhân thuộc về loại khác; và thế đó là những cây cối và thú vật được sinh sản mà không có hạt giống, chỉ bởi chất thể thích hợp do chủ năng của các thiên thể. Một số sinh vật khác chiếm hữu chung cả hai chủ năng và thụ năng sinh sản, như chúng ta trông thấy nơi cây cối được sinh sản bởi hạt giống, vì chức năng cao nhất của cây cối là sự sinh sản, và như thế chúng ta nhận thấy trong cây cối chủ năng sinh sản luôn luôn đi theo thụ năng sinh sản. Còn đối với các thú vật hoàn hảo, chủ năng sinh sản thuộc về tính đực, và thụ năng sinh sản thuộc về tính cái. Vì các thú vật có hành động sống cao thượng hơn sự sinh sản mà sự sống của chúng một cách chủ yếu hướng về hành động sống này, nên xảy ra tính đực không liên tục phối hợp với tính cái ở nơi các thú vật hoàn hảo, nhưng chỉ phối hợp vào lúc giao hợp: như thế ta nhận thấy con đực và con cái trong lúc giao hợp, trở nên một, như trong cây cối năng lực đực và năng lực cái luôn luôn phối hợp nhau, mặc dầu trong một số trường hợp năng lực đực thắng thế, trong một số trường hợp khác, năng lực cái thắng thế. Còn người ta được sắp đặt đến công việc sống còn cao thượng hơn nữa, và đó là hành động của trí năng. Vậy có lý do to lớn hơn để phân biệt hai năng lực ở nơi người ta; nên người nữ được tạo thành tách rời khỏi người nam, và họ có thể phối hợp xác thịt cho việc sinh sản. Do đó ngay sau khi tạo thành người nữ, thì có lời nói: “Và họ sẽ là hai trong một xác thịt” (St. 2.24).

GIẢI ĐÁP:

1. Đối với bản tính cá thể, người nữ có khuyết điểm và thiếu hụt, vì chủ năng của hạt giống đực hướng đến sản xuất sự tương tự hoàn hảo theo nam tính: đang khi sự sản xuất người nữ phát xuất bởi sự khuyết điểm của chủ năng, hoặc bởi trạng thái không được sắp đặt của chất thể, hoặc bởi ảnh hưởng bên ngoài, chẳng hạn gió nam, sự ẩm ướt, như Triết gia nhận xét (Aristote, Gener. An. 4.2). Đàng khác, đối với bản tính nhân loại phổ quát, người nữ không phải ngẫu nhiên, nhưng được bao hàm trong ý định của bản tính với tính cách được hướng đến công việc sinh sản. Mà ý định phổ quát của bản tính lệ thuộc vào Thiên Chúa, vì Ngài là Tác giả phổ quát của bản tính. Vậy khi tạo thành bản tính, Thiên Chúa đã tạo nên cả người nam lẫn người nữ.

2. Sự phục tùng có hai thứ. Sự phục tùng về nô lệ và do đó ông chủ sử dụng kẻ dưới quyền vì sự lợi ích của chính mình; và thứ phục tùng này đã bắt đầu sau khi phạm tội. Còn thứ phục tùng khác được gọi là tùng phục kinh tế hoặc dân sự mà do đó kẻ có địa vị cao hơn sử dụng các người dưới quyền, vì ích lợi và vì sự tốt của chúng. Thứ phục tùng này hiện hữu ngay trước khi phạm tội. Vì sự tốt của trật tự có thể thiếu đi trong gia đình nhân loại, giả như một số người không được thống trị bởi những kẻ khác khôn ngoan hơn chính mình. Bởi vì sự phục tùng như thế người nữ một cách tự nhiên phục tùng người nam, lý trí sáng suốt thắng thế. Và tình trạng không bằng nhau giữa người với người cũng không bị tình trạng vô tội nguyên thủy xóa bỏ đi, nhưng chúng ta đã minh chứng (Q. 96, a.3).

3. Giả như Thiên Chúa làm cho thế gian mất hết tất cả sự vật có thể trở nên dịp tội, vũ trụ hẳn rất hoàn hảo. Và không thích hợp là làm mất đi lợi ích chung để tránh sự xấu cá thể; nhất là, bởi vì Thiên Chúa có năng lực hướng bất cứ sự xấu nào đến mục đích tốt.

Tiết 2

NGƯỜI NỮ ĐÃ ĐƯỢC TẠO THÀNH TỪ NGƯỜI NAM?

VẤN NẠN: Xem ra người nữ đã không được tạo thành từ người nam.

1. Tính dục thuộc về người ta lẫn thú vật. Mà nơi các thú vật con cái không được tạo thành từ con đực. Vậy người nữ cũng không được tạo thành từ người nam.

2. Tệ hơn nữa, các vật thuộc về cùng một loại, thuộc về cùng một chất thể. Mà người nam và người nữ thuộc về cùng một loại. Vậy như người nam được tạo thành bằng bùn đất, cũng vậy, người nữ đã được tạo thành như thế, chứ không phải từ người nam.

3. Người nữ được tạo thành để làm kẻ giúp đỡ người nam trong công việc sinh sản. Mà quan hệ thân tộc gần quá làm cho người ta không thích nghi với công việc này; và do đó, cấm kết hôn cùng người trong họ gần (Lv 18.6). Vậy người nữ không được tạo thành từ người nam.

TRÁI LẠI: Có lời ghi chép: “Thiên Chúa từ gười nam đã tạo thành từ một người giúp đỡ giống y hệt, tức là người nữ” (Hc 18.5).

TRẢ LỜI: Khi mọi vật đầu tiên được tạo thành, việc người nữ đã được tạo thành từ người nam thích hợp hơn trong thú vật. Thứ nhất, để ban cho người nam đầu tiên một chức vị cao trọng cốt tại điều này, là Thiên Chúa làm nguyên lý của toàn vẹn vũ trụ, cũng vậy, người nam đầu tiên, bởi sự tương tự với Thiên Chúa, làm nguyên lý cho trọn vẹn nhân loại. Thánh Phao-lô: “Thiên Chúa tạo thành toàn thể nhân loại từ một người” (Cv 17.26). Thứ nhì, để người nam yêu người nữ hơn và kết hợp mật thiết hơn, vì hiểu biết người nữ được tạo thành từ chính mình. Do đó, có lời ghi chép: “Người nữ đã được tạo thành từ người nam, nên người nam sẽ lìa bỏ cha mẹ mà kết hợp với vợ mình” (St 2.24). Điều này cần thiết cho nhân loại, vì người đàn ông và đàn bà chung sống với nhau, đó không phải là trường hợp các thú vật.Thứ ba, như Triết gia nói, vì người đàn ông và đàn bà phối hợp nhau không những cho sự sinh đẻ như các thú vật, mà còn cho mục đích đời sống gia đình mà trong đó mỗi người có bản phận riêng và người chồng là đầu của vợ” (Eth. 8,12). Đó điều thích hợp là người nữ đã được tạo thành từ người nam, như từ nguyên lý của mình. Thứ bốn, có lý do thuộc về Bí tích cho điều này. Vì điều này biểu thị Hội thánh phát nguyên từ Chúa Kitô. Do đó, thánh Phao-lô nói: “Đây là Bí tích cao qúy; đây tôi nói về Đức Kitô và Giáo hội” (Ep 5.32).

GIẢI ĐÁP:

1. Vấn nạn 1 đã rõ ràng do những điều vừa được trình bày.

2. Chất thể là cái gì mà từ nó một vật được tạo thành. Mà bản tính thụ tạo có nguyên lý xác định, và bởi vì nó được xác định đến một vật duy nhất, nó cũng có một thể cách xác định để phát xuất. Vậy, từ chất thể xác định, nó tạo nên một vật nào đó trong một loại xác định. Nhưng năng lực của Thiên Chúa, vì vô cùng, có thể tạo thành các vật thuộc về cũng một loại từ bất cứ chất thể nào, như người nam từ đất bùn và người nữ từ người nam.

3. Quan hệ thân thuộc nào đó phát xuất bởi sự sinh sản tự nhiên ngăn trở sự kết hôn. Tuy nhiên, người nữ đã không được tạo thành do sự sinh sản tự nhiên, nhưng bởi năng lực Thiên Chúa mà thôi. Do đó bà Evà không được gọi là con gái của Adong; và như vậy chứng cứ này không minh chứng.

Tiết 3

NGƯỜI NỮ MỘT CÁCH THÍCH ĐÁNG ĐÃ ĐƯỢC TẠO THÀNH BẰNG XƯƠNG SƯỜN NGƯỜI NAM?

VẤN NẠN: Xem ra người nữ đã không được tạo thành bằng xương sườn của người nam.

1. Xương sườn quá nhỏ đối với thân thể người nữ. Thì ra từ một vật nhỏ, một vật lớn được tạo thành hoặc bằng cách thêm; mà như vậy thì người nữ phải được miêu tả được tạo thành bằng chất thể được thêm này hơn là bằng chính xương sườn; hoặc bằng sự làm kém đi, vì như thánh Augustinô nói: “Thân thể không thể gia tăng độ lớn trừ phi bởi sự làm kém đi” (De Genesi ad Litt. 10.26). Mà thân thể của người nữ không kém mật độ hơn thân thể của bà Evà. Vậy bà Evà đã không được tạo thành từ xương sườn của Adong.

2. Trong các vật được sáng tạo đầu tiên không có cái gì dư thừa. Vậy xương sườn của Adong thuộc về tình trạng trọn vẹn trong thân thể của ông. Vậy giả như lấy mất đi một xương sườn, thân thể của ông tồn tại bất hoàn hảo, điều này phi lý.

3. Chiếc xươn sườn không thể lấy mất đi mà không gây nên sự đau đớn. Mà không có sự đau đớn trước khi phạm tội. Vậy việc rút lấy xương sườn và dùng nó mà tạo nên bà Evà, thì không đúng.

TRÁI LẠI: Có lời ghi chép: “Thiên Chúa lấy xương sườn Adong tạo thành một người nữ” (St 2.22).

TRẢ LỜI: Việc người nữ được tạo thành bằng xương sườn người nam, thật chính đáng. Thứ nhất, để biểu lộ sự phối hợp giữa người nam và người nữ, vì người nữ không thể sử dụng quyền hành đối với người nam, và như vậy người nữ đã không được tạo thành bằng cái đầu của Adong; cũng không thích đáng việc người đàn bà bị người nam khinh rẻ như tên nô lệ, và như vậy người nữ đã không được tạo thành bằng bàn chân của Adong. Thứ nhì, vì ý nghĩa Bí tích, từ cạnh sườn của Đức Kitô chết trên Thánh giá các Bí tích chảy ra, tức là máu và nước mà do đó Giáo hội đã được thiết lập.

GIẢI ĐÁP:

1. Một số người nói thân thể người nữ được tạo thành bởi sự gia tăng chất thể mà không có cái gì được thêm vào, như Chúa Giêsu đã làm cho năm chiếc bánh hóa ra nhiều. Nhưng điều này hoàn toàn bất khả. Vì sự gia tăng như thế về chất thể hoặc bởi sự thay đổi bản thể của chính chất thể hoặc bởi sự thay đổi các kích thước của chất thể. Nhưng đó không phải do sự thay đổi bản thể của chất thể, vì phần chất thể xem xét tại sự, hoàn toàn không thể thay đổi, vì nó là sự hiện hữu tiềm thể, và nó không có cái gì ngoài cái bản tính của chủ thể, phần thì bởi vì sự làm thêm nhiều và độ lớn xem xét tại sự, ở ngoài yếu tính của chính chất thể. Và như vậy, sự làm thêm nhiều chất thể thì hoàn toàn bất-khả-niệm, bao lâu chính chất thể tồn tại cũng là một không được thêm vào cái gì, trừ phi nó lãnh nhận kích thước lớn hơn, như Triết gia nói (Phys. 4.9). Vậy nói cũng một thể chất được làm trở nên to lớn mà không bị làm kém đi, là phối hợp những cái mâu thuẫn, tức là lời định nghĩa không có sự vật được định nghĩa.

Vậy, bởi vì không có sự làm kém đi rõ ràng trong các sự làm thêm nhiều thể ấy về chất thể, người ta phải công nhận sự thêm chất thể hoặc bởi sự sáng tạo hoặc bởi sử đổi; tác dụng này cái nhiên hơn. Do đó, thánh Augustinô nói: “Chúa Kitô với năm chiếc bánh đã làm cho năm ngàn người nam no nê, như với một ít hạt giống Ngài đã tạo nên một vụ gặt lúa mì” (Tract. 24, Super Joann. 6.2), nghĩa là bằng sự biến hóa đồ ăn. Tuy nhiên, chúng ta dám nói đám đông đó được cho ăn với năm chiếc bánh mì, hoặc người nữ đã được tạo thành với một xương sườn, bởi vì một sự thêm vào đã được thực hiện cho chất thể hiện hữu trước của bánh mì hoặc của xương sườn.

2. Chiếc xương sườn thuộc về sự hoàn hảo toàn vẹn của Adong, không phải với tính cách Adong là một cá thể, nhưng là nguyên lý của loại: như tinh trùng thuộc về sự hoàn hảo của kẻ sinh sản và được thoát ra bằng hành động tự nhiên vui thú. Vậy quyền năng của Thiên Chúa càng có thể làm cho thân thể của người nữ được sản xuất từ xương sườn của người nam mà không gây sự đau đớn.

3. Vấn nạn 3 được giải đáp rõ ràng do những điều vừa được trình bày.

Tiết 4

NGƯỜI NỮ ĐÃ ĐƯỢC THIÊN CHÚA TẠO THÀNH TRỰC TIẾP?

VẤN NẠN: Xem ra người nữ đã không được Thiên Chúa tạo thành trực tiếp?

1. Không cá thể nào được Thiên Chúa tạo thành trực tiếp từ cá thể khác tương tự trong một loại. Mà người nữ đã không được Thiên Chúa tạo thành trực tiếp.

2. Thánh Augustinô nói: “Các vật hữu hình được Thiên Chúa thống trị nhờ các thiên thần” (De Trin.3.4). Mà thân thể người nữ đã được tạo thành bằng chất thể hữu hình. Vậy nó đã được tạo thành nhờ sự giúp việc của các thiên thần, chứ không phải trực tiếp bởi Thiên Chúa.

3. Các sự vật nào tiền-hiện-hữu trong các thụ tạo trong các nguyên lý làm nguyên nhân của mình, được tạo thành bởi năng lực của thụ tạo nào đó, chứ không được Thiên Chúa tạo thành trực tiếp. Mà thân thể của người nữ đã được tạo thành trong các nguyên lý làm nguyên nhân của nó ở giữa các công trình đã được sáng tạo đầu tiên, theo lời nói của thánh Augustinô (De Genesi ad Litt 9.15). Vậy nó không được Thiên Chúa tạo thành trực tiếp.

TRÁI LẠI:

Thánh Augustinô, trong cùng một quyển sách, nói: “Duy Thiên Chúa làm cho mọi sự vật hiện hữu, đã có thể tạo thành hay tạo dựng người nữ từ chiếc xương sườn của Adong” (De genesi. 9.18).

TRẢ LỜI: Như đã nói ở trước, sự sinh sản tự nhiên của mỗi loại phát xuất từ chất thể xác định nào đó. Thì ra chất thể do đó người ta được sinh sản là tinh trùng người ta của người nam hoặc của người nữ. Nên cá thể của nhân loại không thể được sinh sản cách tự nhiên do chất thể khác. Duy Thiên Chúa, Tác giả bản tính của mọi vật, có thể không theo trật tự của bản tính tạo thành các vật trong sự hiện hữu. Vậy duy Thiên Chúa có thể tạo thành người nam từ đất bùn, và người nữ từ xương sườn của người nam.

GIẢI ĐÁP:

1. Chứng cứ này đúng khi một cá thể được sinh sản do sự sinh sản tự nhiên và bởi vật tương tự với mình trong một loại.

2. Như thánh Augustinô nói (De Genesi ad Litt. 9.13): “Chúng ta không biết các thiên thần được Thiên Chúa dùng để tạo thành người nữ hay không; nhưng điều này chắc chắn là như thân thể người nữ không được các thiên thần tạo thành từ xương sườn của người nam.

3. Sự sáng tạo đầu tiên của các vật không khiến người nữ phải được tạo thành như vậy; nhưng làm cho người nữ có thể được người nữ như vậy (De Genesi ad Litt. 9.18). Vậy thân thể của người nữ tiền-hiện-hữu trong các nguyên lý làm nguyên nhân trong các công trình đầu tiên của Thiên Chúa, không do tiềm-thể-tính hoạt động, nhưng do tiềm-thể-tính thụ động được sắp đặt đến chủ năng của Thiên Chúa.

Người dịch: Lm. Jos. TRẦN NGỌC CHÂU

Người hiệu đính: Lm. Lud. NGUYỄN VĂN HẠNH