Tín dụng tăng trưởng âm: Lãi của các NH từ đâu ra

Trong 6 tháng đầu 2012, tín dụng nhiều tháng liền ở mức âm và chỉ đạt 0,57% cho nửa đầu năm nhưng nhiều NH vẫn báo lãii. Vậy lãi của các NH từ đâu ra? Các số liệu sau có thể giúp lý giải phần nào hoài nghi.

Về lý thuyết, lợi nhuận của các NHTM chủ yếu là từ hoạt động huy động vốn và cung cấp tín dụng cho nền kinh tế. Thực tế, nhiều khi “trông vậy mà không phải vậy”. Trong 6T-2012, tín dụng nhiều tháng liền ở mức âm và chỉ đạt 0,57% cho nửa đầu năm nhưng nhiều NH vẫn báo lãi. Vậy lãi của các NH từ đâu ra? Các số liệu sau có thể giúp lý giải phần nào hoài nghi.

Các NH dành hàng chục nghìn tỷ đồng đem gửi (mà thực chất là cho vay) tại các TCTD khác và cũng nhận hàng chục tỷ đồng tiền “gửi” từ các đối tác trong ngành. Trong số này, đứng đầu là Vietcombank và Eximbank.
Các thống kê này cho thấy phần lớn các khoản vay/gửi đều có kỳ hạn ngắn.
Chưa có căn cứ cụ thể để khẳng định các khoản này được gửi/cho vay với lãi suất bao nhiêu và kỳ hạn như thế nào (BCTC giữa niên độ không có thuyết minh BCTC). Về lãi suất: có thông tin cho rằng đã có lúc lãi suất vay lẫn nhau giữa các NH lên tới 30% – 35%/năm - mức lãi này hấp dẫn hơn rất nhiều so với trần lãi suất cho vay 15%/năm đối với các khu vực kinh tế khác. Phải chăng lợi nhuận chính là từ đây?
Cùng một chiếc bánh, khi nó bị xẻo bớt để cho vay lẫn nhau, nguồn khả dụng giải ngân đối với nền kinh tế sẽ thu hẹp lại.
Chưa rõ mục đích cho vay hay sử dụng tiền gửi, tiền vay nhưng nếu số tiền đó được dùng cho các khoản đầu tư vào các công ty liên kết, công ty con, các dự án sinh lời kém hoặc thâu tóm đối thủ thì vấn đề thanh khoản sẽ là nỗi lo lớn của hệ thống NHTM khi xảy ra những sự kiện tương tự “bầu Kiên“.

Ở đời này, cái gì không thẳng thì sẽ cong. Điều này không ai lạ. Nhưng với lợi nhuận NH, thì có khi nhiều người lại cho là lạ!