VẬT CHẤT

VẬT CHẤT: một phạm trù triết học dùng để chỉ "thực tại khách quan được đem lại cho con người trong cảm giác, được cảm giác của chúng ta chép lại, chụp lại, phản ánh và tồn tại không lệ thuộc vào cảm giác" (V. I. Lênin). Nói cách khác, VC là tất cả những gì tồn tại khách quan, nghĩa là tồn tại ở bên ngoài và độc lập với ý thức con người, chứ không phải chỉ quy về một dạng tồn tại cụ thể nào đó của nó (vd. không phải chỉ quy về đất, nước, lửa, nguyên tử, vv.) như các nhà duy vật thời cổ đại cho đến thế kỉ 17 - 18 đã quan niệm. Quan niệm có tính chất máy móc và siêu hình về VC đó đã không thể đứng vững trước những phát minh lớn trong khoa học tự nhiên cuối thế kỉ 19 - đầu thế kỉ 20. Theo quan điểm của chủ nghĩa duy vật biện chứng thì VC không thể tồn tại như thế nào khác ngoài vận động - vận động là phương thức tồn tại của VC và VC đang vận động không thể vận động như thế nào khác ngoài vận động trong không gian và theo thời gian. VC biểu hiện sự tồn tại của mình dưới những dạng các sự vật, hiện tượng cảm tính cụ thể. Sự tồn tại của VC trong vũ trụ hết sức đa dạng và sinh động, vì vậy, sự phân loại VC cũng chỉ có tính chất tương đối. Nếu căn cứ vào thuộc tính phát triển thì có thể phân tất cả các sự vật và hiện tượng VC ra làm ba nhóm chính: VC vô sinh, VC hữu sinh và VC dưới dạng xã hội. Nếu xét theo thuộc tính cấu trúc về phương diện điện vật lí, có thể phân chia VC ra làm 2 nhóm lớn: vật thể và trường.